Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν αρκετές ομάδες στοχαστών, φιλοσόφων και θεολόγων. Μια από τις σημαντικότερες, και πιο παράτολμες, ήταν οι ''Ορφικοί φιλόσοφοι'', οι οποίοι επηρέασαν στο μέγιστο τις περισσότερες σημερινές μονοθεϊστικές θρησκείες.
Οι Ορφικοί πίστευαν ότι, όχι μόνο είναι δυνατή η επιστροφή του νεκρού στον επίγειο κόσμο (μετενσάρκωση), αλλά ότι μπορεί κάποιος να βγει από τον αιώνιο κύκλο των συνεχόμενων μετενσαρκώσεων. Στην Ολβία του Ε. Πόντου, ανακαλύφθηκαν οστέινες πλάκες, του 5ου πχ αιώνα, με το συμβολικό σύνθημα: ΒΙΟΣ - ΘΑΝΑΤΟΣ - ΒΙΟΣ.
Επίσης έχουμε τις "Ορφικές πινακίδες", οδηγίες για τους νεκρούς. Οι ''Ορφικές πινακίδες'' βρέθηκαν κυρίως στην Μεγάλη Ελλάδα, στην Βόρειο Ελλάδα και στην Κρήτη.
Χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ. Οι ''Ορφικές πινακίδες'' ήταν λεπτά χρυσά ελάσματα, διπλωμένα ή τυλιγμένα και τοποθετημένα κοντά στα χέρια ή στο στόμα του νεκρού, ή μέσα σε φυλακτήριο δεμένο στο λαιμό. Είναι τυπωμένα με κείμενα που περιείχαν πληροφορίες και οδηγίες προς το νεκρό για να περάσει με ασφάλεια στον άλλο κόσμο και να αποκτήσει την ευμένεια των θεών, αλλά και τι πρέπει να κάνει για να μην ξεδιψάσει (η ψυχή) από την πηγή της λήθης... Από εκεί δηλαδή που όταν πιεί θα διαγραφούν όλες οι μνήμες της. Δίνονται οι πληροφορίες και οδηγίες για να πιεί η ψυχή "ψυχρόν ύδωρ" από την πηγή της μνημοσύνης:
«Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος, αυτάρ εμοί γένος ουράνιον. Τόδε δ’ ίστε και αυτοί. Διψίη δ’ ειμί αύη και απόλλυμαι. Αλλά δότ’ αίψα ψυχρόν ύδωρ προρρέον της Μνημοσύνης από λίμνης».
(Της Γης παιδί είμαι και του έναστρου Ουρανού το γένος μου είναι βεβαίως ουράνιο. Αυτό το γνωρίζετε και οι ίδιοι. Φλέγομαι από την δίψα μου και χάνομαι, δώστε μου γρήγορα κρύο νερό που αναβρύζει από της Μνημοσύνης την λίμνη).
Αυτός ο Ορφικός στίχος οφείλει να εδραιωθεί στο υποσυνείδητο τόσο βαθιά ώστε όταν το σώμα πεθάνει να έχει "περάσει" και στην συνειδητότητα. Διότι αυτός ο στίχος ειπώνεται από την αφυπνισμένη Ψυχή, στους φύλακες που φυλάνε τις Πηγές της ''Λήθης'' και της ''Μνημοσύνης'' (και όχι τις λίμνες, έστω και αν αναφέρεται η λέξη "λίμνη").
Ενδιάμεσα τους υπάρχει και μία άλλη Πηγή που δεν προφέρεται στα δικά μας πεδία!
Ο συγκεκριμένος Ορφικός στίχος ανήκει στην τέχνη του Θανάτου και στην δικαιοδοσία των Ιερών Μυστηρίων του Ποσειδώνα και του Ζευ. Αυτός ο στίχος των Ορφικών αφορά την δράση της συνειδητοποιημένης Ψυχής μετά Θάνατον, η οποία έχει ενοποιηθεί με το Πνεύμα κατά την διάρκεια της ενσαρκωμένης Ζωής. Το συμπέρασμα αυτό βγαίνει διότι η συνειδητοποιημένη ψυχή αναφέρει ότι το γένος της είναι Ουράνιο. Όπως γνωρίζουμε όλες οι ψυχές που βρίσκονται σε αυτόν τον πλανήτη ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ουράνιες. Οι περισσότερες είναι είτε υλικές είτε τεχνητές. Είναι πολύ λίγες εκείνες που είναι Ουράνιες. Επίσης οι Ψυχές που αναφέρονται στον όρο υλικές διέπονται από τον όρο της "αυτοχθονίας" και προέρχονται από γαλαξιακά συστήματα, ως επί το πλείστον. Αυτόχθων είναι εκείνος που δημιουργήθηκε από τα συστατικά της Γαίας. Όμως υπάρχουν και αυτόχθονες που συμπλήρωσαν το Ουράνιο συστατικό τους με αυτά της Γαίας.
Υπάρχει μία διαφορετικότητα ανάμεσα στις αυτόχθονες αστρικές ψυχές, στις τεχνητές υλο-ψυχές (αυτού καθαυτού) και στις ουράνιες ψυχές. Όταν η ψυχή αναφέρει στον Ορφικό στίχο ότι είναι ουράνια, εννοεί ότι προέρχεται από την 5η σφαίρα και επάνω. Δηλαδή προέρχεται από τα ΔΙΑ-Γαλαξιακά συστήματα. Γι' αυτό και ο στίχος αυτός προφέρεται μετά την συνειδητή Αφύπνιση - Ενθύμηση και μετά την επαφή με τα ουράνια πεδία. Κάποια ψυχή που δημιουργήθηκε στα υλικά πεδία και να επαναλάβει αυτόν τον στίχο δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα. Όσοι προχωρούν στα Ιερά Μυστήρια του Πατρός Ζευ και του Ποσειδώνα, είναι εκείνοι που τους επιτρέπεται η είσοδος από τον ίδιο τον Απόλλωνα.
Η προϋπόθεση για να εισακουστεί από τους φύλακες είναι να έχει αφυπνιστεί η οντότητα - Άνθρωπος ενοποιώντας ψυχή και πνεύμα όταν βρίσκεται εν ζωή! Διαφορετικά οι φύλακες της Πηγής δεν αναγνωρίζουν την δόνηση και πρέπει να λέγεται μόνο στα Αρχαία Ελληνικά: «Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος, αυτάρ εμοί γένος ουράνιον. Τόδε δ’ ίστε και αυτοί. Διψίη δ’ ειμί αύη και απόλλυμαι. Αλλά δότ’ αίψα ψυχρόν ύδωρ προρρέον της Μνημοσύνης από λίμνης».
Οι ορφικοί υπήρξαν πρόδρομοι της φιλοσοφικής σκέψης, και από τον 5ο αιώνα π.Χ. έχουμε γραπτά κείμενα που αποδίδονταν στον Ορφέα. Οι Ορφικές δοξασίες λέγονταν Ιεροί Λόγοι. Αυτή είναι και μια σημαντική τους διάφορα με τους Πυθαγόρειους, οι οποίοι δεν προτιμούσαν τον γραπτό λόγο. Οι δοξασίες αυτές σώζονται μέχρι σήμερα μέσα από τα έργα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Ηροδότου, καθώς και κάποιων Πλατωνικών φιλοσόφων όπως τον Πλωτίνο, τον Πορφύριο, τον Δαμάσκιο αλλά και Χριστιανών συγγραφέων όπως ο Αθηναγόρας και ο Κλήμης.
Αυθεντικά κείμενα Ορφικών ανακαλύπτονται συνέχεια (οστέινες πλάκες, ταφικοί πάπυροι) από τον Ευξ. Πόντο μέχρι και την Νότια Ιταλία και τη Κρήτη.
Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΟΡΦΙΚΩΝ.
Οι Ορφικοί δίδασκαν ότι το σώμα είναι μια φυλακή της ψυχής, όπου η ψυχή εκεί μέσα, φυλάγεται, (σώζεται, κι απ' εκεί η λέξη σώμα) έως ότου να εκτίσει τη ποινή της. Έλεγαν οτι με διάφορες ιεροτελεστίες μπορούσαν να εξαγνίσουν τους ανθρώπους και τη πόλη (αφού η πόλη είναι μια μεγέθυνση του ανθρώπου) από τα κρίματά τους (Πλάτωνας-Πολιτεια). Ποτέ δεν έτρωγαν ή θυσίαζαν ζώα, αντίθετα δίδασκαν τους ανθρώπους να αποφεύγουν κάθε αιματοχυσία (Αριστοφάνης - Βάτραχοι / Πλάτωνας - Νόμοι). Το 5ο αιώνα πΧ. πολλοί θίασοι, όπως έλεγαν τις ομάδες των Ορφικών, γύριζαν όλη τη λεκάνη της Μεσογείου και μιλάγανε για την αθανασία της ψυχής και για την επαναγέννηση, έτσι που η λέξη Ορφικός έγινε συνώνυμο της μετενσάρκωσης.
ΟΙ 3 ΔΟΞΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΦΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ.
Η πρώτη και πιο σημαντική δοξασία είναι ο διαχωρισμός της ψυχής από το σώμα σαν μια ξεχωριστή οντότητα. Μέχρι τότε οι Έλληνες πίστευαν ότι η ψυχή είναι ένα πιστό αλλά αύλο αντίγραφο του σώματος, που εγκαταλείπει το νεκρό τη στιγμή του θανάτου για να οδηγηθεί στο Βασίλειο του Άδη. Οι Ορφικοί όμως είπαν ότι η ψυχή είναι αυτό που υποκινεί τον άνθρωπο, η αρχή όλων, άρα το σώμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τάφος ή μια φυλακή της ψυχής. Η ψυχή είναι ο πραγματικός άνθρωπος.
Αυτή είναι στην ουσία και η δεύτερη δοξασία που ερμηνεύει το σώμα ως σήμα, ως ταφικο μνημείο δηλαδή, αλλά και ως σημείων, σημάδι δηλαδή ότι η ψυχή κινείτε. Αυτό σημαίνει ότι επειδή η ψυχή, λόγω του νόμου της Ανάγκης (νόμοι της φθοράς, του πόνου, της θλίψης, της δυστυχίας, της πείνας), πρέπει αναγκαστικά να βρίσκετε σε σώμα, το σώμα αυτό, αν και φυλακή, σώζει τη ψυχή.
Το γιατί και πως μας εξηγεί η τρίτη δοξασία που είναι η πίστη στη μετενσάρκωση. Αφού τελικά η ψυχή είναι ξεχωριστή από το σώμα και απλά σώζεται μεσώ αυτού, άρα κάθε φορά που πεθαίνουμε, η ψυχή ψάχνει ένα άλλο σώμα. Ποιος όμως νόμος όρισε το δέσιμο της ψυχής με το σώμα; Πίστευαν ότι αφού η ψυχή είναι θεϊκή και κάτι την αναγκάζει να δεθεί κάπου, αυτό πρέπει να είναι ένα είδος τιμωρίας για ένα προγενέστερο αμάρτημα της. Έτσι περνώντας από το σώμα, εκτός το ότι φυλακίζετε, λυτρώνετε κιόλας, εκτίει κάποια ποινή κι όταν αυτή λήξει, σταματάει και ο φαύλος κύκλος της επαναλαμβανόμενης μετενσάρκωσης.
Οι Ορφικοί πίστευαν ότι μπορούσε να εξαγνιστεί ο άνθρωπος από αυτή τη κατάρα και να σταματήσει επιτέλους αυτός ο φαύλος κύκλος της μετενσάρκωσης.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΗ.
Στην ψυχή ο Πλάτωνας διακρίνει τρία μέρη, το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό. Γι’ αυτό και αναγνωρίζει τρεις αρετές: Την σοφία, την ανδρεία και την σωφροσύνη. Η καθεμία απ’ αυτές αντιστοιχεί και σε ένα από τα τρία μέρη της ψυχής. Τις τρεις αυτές αρετές τις παραλληλίζει με τις τρεις χορδές της λύρας, την υπάτη, τη μέση και τη νήτη.
Αλλά οι τρεις αυτές αρετές πρέπει να αναπτύσσονται αρμονικά, ώστε το λογιστικό, που είναι το λογικό, ως θείο να κυβερνά, το θυμοειδές, που είναι καθαρά το ψυχικό, το συναισθηματικό, να υπακούει σ’ αυτό ως βοηθός, και τα δύο μαζί να διευθύνουν το επιθυμητικό, που είναι η όρεξη, ο πόθος, για να μην επιχειρεί να άρχει αυτό, αφού είναι το πιο άπληστο και το κατώτερο μέρος της ψυχής. Από την αρμονική ανάπτυξη των τριών αυτών αρετών αποτελείται η δικαιοσύνη, η οποία είναι αρμονία των τριών άλλων αρετών.
Η ΓΝΩΣΗ ΩΣ ΑΝΑΜΝΗΣΗ.
Κατά τον Πλάτωνα, μετά την περιπλάνηση της ψυχής μας στους ουράνιους τόπους, γνώρισε τις ιδέες και συντελέσθηκε το γεγονός της φυσικής μας γέννησης. Τότε η ψυχή μας εισήλθε στο σώμα μας. Το γεγονός αυτό στάθηκε η αιτία, ώστε να ξεχάσουμε τις ιδέες. Στη συνέχεια η λήθη αυτή παγιώθηκε, και η ψυχή μας άρχισε να τροφοδοτείται με αντίγραφα των ιδεών. Το δυστύχημα κατά τον Πλάτωνα όμως, δεν είναι η πλάνη μας η ίδια, αλλά το γεγονός ότι δεν έχουμε συνείδησή της. Επειδή έχουμε ξεχάσει τις ιδέες, δεν συνειδητοποιούμε ότι αυτά που βλέπουμε με τις αισθήσεις μας είναι απατηλές εικόνες των πραγμάτων και πιστεύουμε ότι είναι τα αληθινά όντα.
Η ΠΑΙΔΕΙΑ.
Ο Πλάτωνας θεώρησε ακόμα πολύ σημαντικό παράγοντα για την ιδανική πολιτεία, την παιδεία. Σύμφωνα με τη θεωρία του λοιπόν υποστηρίζει τα εξής: Οι νέοι που από τα μέρη της ψυχής τους επικρατέστερο είναι το επιθυμητικό, θα περιοριστούν στην εκμάθηση πρακτικών τεχνών. Έτσι, με το εφόδιο της πρακτικής τέχνης θα ενταχθούν στην τάξη των κοινών πολιτών, που κύριο μέλημά τους θα είναι να παράγουν υλικά αγαθά απαραίτητα για τη διαβίωση των πολιτών.
Τώρα οι νέοι που στην ψυχή τους πρώτη θέση κατέχει το θυμοειδές τμήμα, θα διδαχθούν τα μαθηματικά και τις άλλες επιστήμες. Αυτή τους η μόρφωση, θα τους καταστήσει ικανούς να ασχοληθούν με τη σωστή λειτουργία και την ασφάλεια της πολιτείας. Τέλος, οι νέοι στους οποίους από τα τρία τμήματα της ψυχής το πιο αναπτυγμένο είναι το λογιστικό, θα εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια της παιδείας. Δηλαδή, πέρα από τη σπουδή των επιστημών, θα διδαχθούν τη φιλοσοφία, την ανώτατη μορφή γνώσης. Το γεγονός αυτό, θα τους εντάξει στην κορυφαία τάξη, στην οποία ανήκει το προνόμιο της διακυβέρνησης της πολιτείας.
Με λίγα λόγια, ο Πλάτωνας μας λέει ότι η ψυχή προετοιμάζεται πριν από την ενσάρκωση της, με βάση τις προηγούμενες εμπειρίες και αναμνήσεις από τις προηγούμενες ενσαρκώσεις της. Με βάση αυτές τις (προηγούμενες) γνώσεις, θα πρέπει να διακριθεί η ψυχή και να της δωθεί η δυνατότητα να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο της, με σκοπό να σταματήσει κάποτε αυτός ο φαύλος κύκλος της μετενσάρκωσης.
Οι Ορφικοί πίστευαν ότι, όχι μόνο είναι δυνατή η επιστροφή του νεκρού στον επίγειο κόσμο (μετενσάρκωση), αλλά ότι μπορεί κάποιος να βγει από τον αιώνιο κύκλο των συνεχόμενων μετενσαρκώσεων. Στην Ολβία του Ε. Πόντου, ανακαλύφθηκαν οστέινες πλάκες, του 5ου πχ αιώνα, με το συμβολικό σύνθημα: ΒΙΟΣ - ΘΑΝΑΤΟΣ - ΒΙΟΣ.
Επίσης έχουμε τις "Ορφικές πινακίδες", οδηγίες για τους νεκρούς. Οι ''Ορφικές πινακίδες'' βρέθηκαν κυρίως στην Μεγάλη Ελλάδα, στην Βόρειο Ελλάδα και στην Κρήτη.
Χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ. Οι ''Ορφικές πινακίδες'' ήταν λεπτά χρυσά ελάσματα, διπλωμένα ή τυλιγμένα και τοποθετημένα κοντά στα χέρια ή στο στόμα του νεκρού, ή μέσα σε φυλακτήριο δεμένο στο λαιμό. Είναι τυπωμένα με κείμενα που περιείχαν πληροφορίες και οδηγίες προς το νεκρό για να περάσει με ασφάλεια στον άλλο κόσμο και να αποκτήσει την ευμένεια των θεών, αλλά και τι πρέπει να κάνει για να μην ξεδιψάσει (η ψυχή) από την πηγή της λήθης... Από εκεί δηλαδή που όταν πιεί θα διαγραφούν όλες οι μνήμες της. Δίνονται οι πληροφορίες και οδηγίες για να πιεί η ψυχή "ψυχρόν ύδωρ" από την πηγή της μνημοσύνης:
«Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος, αυτάρ εμοί γένος ουράνιον. Τόδε δ’ ίστε και αυτοί. Διψίη δ’ ειμί αύη και απόλλυμαι. Αλλά δότ’ αίψα ψυχρόν ύδωρ προρρέον της Μνημοσύνης από λίμνης».
(Της Γης παιδί είμαι και του έναστρου Ουρανού το γένος μου είναι βεβαίως ουράνιο. Αυτό το γνωρίζετε και οι ίδιοι. Φλέγομαι από την δίψα μου και χάνομαι, δώστε μου γρήγορα κρύο νερό που αναβρύζει από της Μνημοσύνης την λίμνη).
Αυτός ο Ορφικός στίχος οφείλει να εδραιωθεί στο υποσυνείδητο τόσο βαθιά ώστε όταν το σώμα πεθάνει να έχει "περάσει" και στην συνειδητότητα. Διότι αυτός ο στίχος ειπώνεται από την αφυπνισμένη Ψυχή, στους φύλακες που φυλάνε τις Πηγές της ''Λήθης'' και της ''Μνημοσύνης'' (και όχι τις λίμνες, έστω και αν αναφέρεται η λέξη "λίμνη").
Ενδιάμεσα τους υπάρχει και μία άλλη Πηγή που δεν προφέρεται στα δικά μας πεδία!
Ο συγκεκριμένος Ορφικός στίχος ανήκει στην τέχνη του Θανάτου και στην δικαιοδοσία των Ιερών Μυστηρίων του Ποσειδώνα και του Ζευ. Αυτός ο στίχος των Ορφικών αφορά την δράση της συνειδητοποιημένης Ψυχής μετά Θάνατον, η οποία έχει ενοποιηθεί με το Πνεύμα κατά την διάρκεια της ενσαρκωμένης Ζωής. Το συμπέρασμα αυτό βγαίνει διότι η συνειδητοποιημένη ψυχή αναφέρει ότι το γένος της είναι Ουράνιο. Όπως γνωρίζουμε όλες οι ψυχές που βρίσκονται σε αυτόν τον πλανήτη ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ουράνιες. Οι περισσότερες είναι είτε υλικές είτε τεχνητές. Είναι πολύ λίγες εκείνες που είναι Ουράνιες. Επίσης οι Ψυχές που αναφέρονται στον όρο υλικές διέπονται από τον όρο της "αυτοχθονίας" και προέρχονται από γαλαξιακά συστήματα, ως επί το πλείστον. Αυτόχθων είναι εκείνος που δημιουργήθηκε από τα συστατικά της Γαίας. Όμως υπάρχουν και αυτόχθονες που συμπλήρωσαν το Ουράνιο συστατικό τους με αυτά της Γαίας.
Υπάρχει μία διαφορετικότητα ανάμεσα στις αυτόχθονες αστρικές ψυχές, στις τεχνητές υλο-ψυχές (αυτού καθαυτού) και στις ουράνιες ψυχές. Όταν η ψυχή αναφέρει στον Ορφικό στίχο ότι είναι ουράνια, εννοεί ότι προέρχεται από την 5η σφαίρα και επάνω. Δηλαδή προέρχεται από τα ΔΙΑ-Γαλαξιακά συστήματα. Γι' αυτό και ο στίχος αυτός προφέρεται μετά την συνειδητή Αφύπνιση - Ενθύμηση και μετά την επαφή με τα ουράνια πεδία. Κάποια ψυχή που δημιουργήθηκε στα υλικά πεδία και να επαναλάβει αυτόν τον στίχο δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα. Όσοι προχωρούν στα Ιερά Μυστήρια του Πατρός Ζευ και του Ποσειδώνα, είναι εκείνοι που τους επιτρέπεται η είσοδος από τον ίδιο τον Απόλλωνα.
Η προϋπόθεση για να εισακουστεί από τους φύλακες είναι να έχει αφυπνιστεί η οντότητα - Άνθρωπος ενοποιώντας ψυχή και πνεύμα όταν βρίσκεται εν ζωή! Διαφορετικά οι φύλακες της Πηγής δεν αναγνωρίζουν την δόνηση και πρέπει να λέγεται μόνο στα Αρχαία Ελληνικά: «Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος, αυτάρ εμοί γένος ουράνιον. Τόδε δ’ ίστε και αυτοί. Διψίη δ’ ειμί αύη και απόλλυμαι. Αλλά δότ’ αίψα ψυχρόν ύδωρ προρρέον της Μνημοσύνης από λίμνης».
Οι ορφικοί υπήρξαν πρόδρομοι της φιλοσοφικής σκέψης, και από τον 5ο αιώνα π.Χ. έχουμε γραπτά κείμενα που αποδίδονταν στον Ορφέα. Οι Ορφικές δοξασίες λέγονταν Ιεροί Λόγοι. Αυτή είναι και μια σημαντική τους διάφορα με τους Πυθαγόρειους, οι οποίοι δεν προτιμούσαν τον γραπτό λόγο. Οι δοξασίες αυτές σώζονται μέχρι σήμερα μέσα από τα έργα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Ηροδότου, καθώς και κάποιων Πλατωνικών φιλοσόφων όπως τον Πλωτίνο, τον Πορφύριο, τον Δαμάσκιο αλλά και Χριστιανών συγγραφέων όπως ο Αθηναγόρας και ο Κλήμης.
Αυθεντικά κείμενα Ορφικών ανακαλύπτονται συνέχεια (οστέινες πλάκες, ταφικοί πάπυροι) από τον Ευξ. Πόντο μέχρι και την Νότια Ιταλία και τη Κρήτη.
Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΟΡΦΙΚΩΝ.
Οι Ορφικοί δίδασκαν ότι το σώμα είναι μια φυλακή της ψυχής, όπου η ψυχή εκεί μέσα, φυλάγεται, (σώζεται, κι απ' εκεί η λέξη σώμα) έως ότου να εκτίσει τη ποινή της. Έλεγαν οτι με διάφορες ιεροτελεστίες μπορούσαν να εξαγνίσουν τους ανθρώπους και τη πόλη (αφού η πόλη είναι μια μεγέθυνση του ανθρώπου) από τα κρίματά τους (Πλάτωνας-Πολιτεια). Ποτέ δεν έτρωγαν ή θυσίαζαν ζώα, αντίθετα δίδασκαν τους ανθρώπους να αποφεύγουν κάθε αιματοχυσία (Αριστοφάνης - Βάτραχοι / Πλάτωνας - Νόμοι). Το 5ο αιώνα πΧ. πολλοί θίασοι, όπως έλεγαν τις ομάδες των Ορφικών, γύριζαν όλη τη λεκάνη της Μεσογείου και μιλάγανε για την αθανασία της ψυχής και για την επαναγέννηση, έτσι που η λέξη Ορφικός έγινε συνώνυμο της μετενσάρκωσης.
ΟΙ 3 ΔΟΞΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΦΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ.
Η πρώτη και πιο σημαντική δοξασία είναι ο διαχωρισμός της ψυχής από το σώμα σαν μια ξεχωριστή οντότητα. Μέχρι τότε οι Έλληνες πίστευαν ότι η ψυχή είναι ένα πιστό αλλά αύλο αντίγραφο του σώματος, που εγκαταλείπει το νεκρό τη στιγμή του θανάτου για να οδηγηθεί στο Βασίλειο του Άδη. Οι Ορφικοί όμως είπαν ότι η ψυχή είναι αυτό που υποκινεί τον άνθρωπο, η αρχή όλων, άρα το σώμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τάφος ή μια φυλακή της ψυχής. Η ψυχή είναι ο πραγματικός άνθρωπος.
Αυτή είναι στην ουσία και η δεύτερη δοξασία που ερμηνεύει το σώμα ως σήμα, ως ταφικο μνημείο δηλαδή, αλλά και ως σημείων, σημάδι δηλαδή ότι η ψυχή κινείτε. Αυτό σημαίνει ότι επειδή η ψυχή, λόγω του νόμου της Ανάγκης (νόμοι της φθοράς, του πόνου, της θλίψης, της δυστυχίας, της πείνας), πρέπει αναγκαστικά να βρίσκετε σε σώμα, το σώμα αυτό, αν και φυλακή, σώζει τη ψυχή.
Το γιατί και πως μας εξηγεί η τρίτη δοξασία που είναι η πίστη στη μετενσάρκωση. Αφού τελικά η ψυχή είναι ξεχωριστή από το σώμα και απλά σώζεται μεσώ αυτού, άρα κάθε φορά που πεθαίνουμε, η ψυχή ψάχνει ένα άλλο σώμα. Ποιος όμως νόμος όρισε το δέσιμο της ψυχής με το σώμα; Πίστευαν ότι αφού η ψυχή είναι θεϊκή και κάτι την αναγκάζει να δεθεί κάπου, αυτό πρέπει να είναι ένα είδος τιμωρίας για ένα προγενέστερο αμάρτημα της. Έτσι περνώντας από το σώμα, εκτός το ότι φυλακίζετε, λυτρώνετε κιόλας, εκτίει κάποια ποινή κι όταν αυτή λήξει, σταματάει και ο φαύλος κύκλος της επαναλαμβανόμενης μετενσάρκωσης.
Οι Ορφικοί πίστευαν ότι μπορούσε να εξαγνιστεί ο άνθρωπος από αυτή τη κατάρα και να σταματήσει επιτέλους αυτός ο φαύλος κύκλος της μετενσάρκωσης.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΗ.
Στην ψυχή ο Πλάτωνας διακρίνει τρία μέρη, το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό. Γι’ αυτό και αναγνωρίζει τρεις αρετές: Την σοφία, την ανδρεία και την σωφροσύνη. Η καθεμία απ’ αυτές αντιστοιχεί και σε ένα από τα τρία μέρη της ψυχής. Τις τρεις αυτές αρετές τις παραλληλίζει με τις τρεις χορδές της λύρας, την υπάτη, τη μέση και τη νήτη.
Αλλά οι τρεις αυτές αρετές πρέπει να αναπτύσσονται αρμονικά, ώστε το λογιστικό, που είναι το λογικό, ως θείο να κυβερνά, το θυμοειδές, που είναι καθαρά το ψυχικό, το συναισθηματικό, να υπακούει σ’ αυτό ως βοηθός, και τα δύο μαζί να διευθύνουν το επιθυμητικό, που είναι η όρεξη, ο πόθος, για να μην επιχειρεί να άρχει αυτό, αφού είναι το πιο άπληστο και το κατώτερο μέρος της ψυχής. Από την αρμονική ανάπτυξη των τριών αυτών αρετών αποτελείται η δικαιοσύνη, η οποία είναι αρμονία των τριών άλλων αρετών.
Η ΓΝΩΣΗ ΩΣ ΑΝΑΜΝΗΣΗ.
Κατά τον Πλάτωνα, μετά την περιπλάνηση της ψυχής μας στους ουράνιους τόπους, γνώρισε τις ιδέες και συντελέσθηκε το γεγονός της φυσικής μας γέννησης. Τότε η ψυχή μας εισήλθε στο σώμα μας. Το γεγονός αυτό στάθηκε η αιτία, ώστε να ξεχάσουμε τις ιδέες. Στη συνέχεια η λήθη αυτή παγιώθηκε, και η ψυχή μας άρχισε να τροφοδοτείται με αντίγραφα των ιδεών. Το δυστύχημα κατά τον Πλάτωνα όμως, δεν είναι η πλάνη μας η ίδια, αλλά το γεγονός ότι δεν έχουμε συνείδησή της. Επειδή έχουμε ξεχάσει τις ιδέες, δεν συνειδητοποιούμε ότι αυτά που βλέπουμε με τις αισθήσεις μας είναι απατηλές εικόνες των πραγμάτων και πιστεύουμε ότι είναι τα αληθινά όντα.
Η ΠΑΙΔΕΙΑ.
Ο Πλάτωνας θεώρησε ακόμα πολύ σημαντικό παράγοντα για την ιδανική πολιτεία, την παιδεία. Σύμφωνα με τη θεωρία του λοιπόν υποστηρίζει τα εξής: Οι νέοι που από τα μέρη της ψυχής τους επικρατέστερο είναι το επιθυμητικό, θα περιοριστούν στην εκμάθηση πρακτικών τεχνών. Έτσι, με το εφόδιο της πρακτικής τέχνης θα ενταχθούν στην τάξη των κοινών πολιτών, που κύριο μέλημά τους θα είναι να παράγουν υλικά αγαθά απαραίτητα για τη διαβίωση των πολιτών.
Τώρα οι νέοι που στην ψυχή τους πρώτη θέση κατέχει το θυμοειδές τμήμα, θα διδαχθούν τα μαθηματικά και τις άλλες επιστήμες. Αυτή τους η μόρφωση, θα τους καταστήσει ικανούς να ασχοληθούν με τη σωστή λειτουργία και την ασφάλεια της πολιτείας. Τέλος, οι νέοι στους οποίους από τα τρία τμήματα της ψυχής το πιο αναπτυγμένο είναι το λογιστικό, θα εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια της παιδείας. Δηλαδή, πέρα από τη σπουδή των επιστημών, θα διδαχθούν τη φιλοσοφία, την ανώτατη μορφή γνώσης. Το γεγονός αυτό, θα τους εντάξει στην κορυφαία τάξη, στην οποία ανήκει το προνόμιο της διακυβέρνησης της πολιτείας.
Με λίγα λόγια, ο Πλάτωνας μας λέει ότι η ψυχή προετοιμάζεται πριν από την ενσάρκωση της, με βάση τις προηγούμενες εμπειρίες και αναμνήσεις από τις προηγούμενες ενσαρκώσεις της. Με βάση αυτές τις (προηγούμενες) γνώσεις, θα πρέπει να διακριθεί η ψυχή και να της δωθεί η δυνατότητα να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο της, με σκοπό να σταματήσει κάποτε αυτός ο φαύλος κύκλος της μετενσάρκωσης.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε στα σχόλια να είσαστε κόσμιοι και να μην προσβάλλετε τους συνομιλητές σας. Σχόλια με ύβρεις θα διαγράφονται.